Günümüzde, anne-babalar, yatırımlarını çocuklarına ve onların eğitimlerine yapmaktadırlar. Önceleri her çocuk kendi mahallesindeki ilkokula giderken, şimdilerde okul seçimi neredeyse çocuklarımızın doğumundan itibaren yapılan geniş çaplı bir araştırmayla gerçekleşiyor. Eskiden 5 yaşından önce anaokuluna başlanmasının çocuk için yararları bilinmezken, bu gün uzmanlar 3 yaşından önce her çocuğun günde birkaç saatini anaokulunda geçirmesini öneriyor. Günümüzün metropollerinde kendi evinde sadece bir yetişkinle gününü geçiren çocuğun gelişimi çok ta sağlıklı olamayabiliyor çünkü bu gibi durumlarda çocuğu televizyona ve bilgisayar oyunlarına yöneltme gibi zorunluluklar ortaya çıkabiliyor. En mükemmel anne veya baba modeli bile, ev içindeki en basit işlerini yaparken çocuğa çizgi film izlemesini söyleyebiliyor. Oysa günün sadece 3 saatini anaokulunda geçiren çocuk hem sosyalleşiyor, hem de öğreniyor. Bu arada anne ya da babaya kendi özel işlerini halletmesi için yeterli bir vakit kalıyor. Kısacası, çocuğumuz ve bizim için daha sağlıklı ve düzenli bir program hazırlamış oluyoruz.

Yatırımını çocuğu üzerine yapan ebeveyn, çocuğunun kişisel gelişimine de yatırımı erken yaşta yapmaktadır. Bunun için açılan programlara büyük bir beklentiyle çocuğunu göndermektedir. Ve doğal olarak çok ta parlak sonuçlar belemektedir. Ancak, bizler 15-16 yaşına gelmiş ve o ana kadar konuyla ilgili hiçbir çalışma yapmamış bir kişiden alacağımız sonucu, doğuştan itibaren anne babasının konuyla ilgili yatırım yaptığı bir kişiden alacağımız sonuçla kıyaslayamayız. Bu arada, yatırım derken maddi bir yatırımdan değil, tamamen davranışsal bir yatırımdan söz etmekteyiz.

Peki doğumdan itibaren çocuğumuza hafıza gelişiminde nasıl bir destek verebiliriz? Öncelikle 0-1 yaş arası bebeklerin beyin gelişiminin çok hızlı olduğunu bilmeliyiz. Bu esnada yapmamız gereken en önemli şey gün boyu çocuğumuzla göz teması kurarak iletişime geçmektir. Onunla oyun oynarken, konuşurken ve emzirirken göz teması kurmaya özen göstermeliyiz çünkü bebekler için gözleriniz sizin ruh halinizin aynasıdır. Üzgün müsünüz, mutlu musunuz, ya da kızgın mısınız, bebeğiniz gözlerinize bakarak tüm bunları anlar ve beynini aktif bir şekilde kullanmış olur. Tabi duygusal zekanın en hızlı geliştiği bu dönemde, kendisiyle ilgilenilmeyen bir bebeğin ilerideki yaşamında bu açığı kapatması neredeyse mümkün değildir.

12-18 aylık bir bebek için yapmamız gereken şeyse onu dinlemek, gözlemlemek, onunla konuşmak ve ona olumlu tepkiler vermektir. Hafıza oluşumu henüz başlamış olan bebeğin hayatının ilk üç yılı çok önemlidir. Bu yıllardaki yaşantıları ileride tüm hayatını ve kişiliğini etkileyeceği için çocuğumuza olumlu bir sevgi ve ilgi ortamı yaratmalıyız. Onunla sohbet, oyun ve bunlar gibi onu mutlu eden davranışlar beynin kimyasal gelişimini etkileyeceği için ileride mutlu bir kişiliğin temelleri atılmış olur. Çocuğun temel ihtiyaçları karşılandığında zihinsel becerileri de artacaktır.

18-24 aylık bebeklerde beyin gelişimi aynı hızda devam etmektedir. Bu dönemde de yapmamız gereken onunla konuşmak ve onu dinlemektir. Resimli kitaplarda ona hayvanları, nesneleri, bitkileri, vb. öğretebilirsiniz. Örneğin onun daha önce karşılaşmamış olduğu bir nesnenin önce resmini gösterin, sonra onun nasıl çalıştığını anlatın, varsa sesini taklit edin. Onunla bu tarz etkinlikleri sıklaştırın. Siz onun net olarak öğrendiğini gözlemlemeyebilirsiniz ama aslında o tüm bunları ileride kullanmak üzere zihinsel deposuna atmaktadır.

2-3 yaş arasında ise çocukların hafızası her gün biraz daha gelişir ama hala muhakeme yeteneğine sahip değildirler. Bu nedenle yapmasını istediğiniz şeyleri söylerken basit cümleler kurmalı ve bir defadan birden fazla komut vermemelisiniz. Hoşlanmadığınız bir davranış sergilediğinde de ona uzun uzun neden bu davranışının beğenmediğinizi anlatmanız bir işe yaramayacaktır. Kısa ve net cümleler 2-3 yaş arasıyla iletişimde çok daha etkilidir.

3-4 yaşındayken hayal dünyaları ve taklit yetenekleri artık iyice gelişir ve sizin yapmanız gereken onu hayal kurmaya teşvik etmek olacaktır. Çok istediği bir şeyi yapamadığında, onu yapmış gibi hayal edebilirsiniz. Örneğin, parka gitmek isteyip de gidemediğinde, “şimdi parkta olsan neler yapardın? Nasıl hissederdin?” gibi sorularla onu parkta olduğunu hayal ederek, yaşadığı hayal kırıklığıyla başa çıkabilmesini sağlayabilirsiniz.

Özet olarak biz anne ve babaların yapması gereken, en önemli şey, çocuklarımıza sağlıklı ve mutlu, çocuğunuzun kendisini güvende hissedebileceği bir ortam yaratmaktır. Onunla her fırsatta konuşmak, onu dinlemek, onun da ailenin bir bireyi olduğunu ona hissettirmek, onu çok daha iyi tanımanızı ve dolayısıyla gelecekte çok daha iyi bir şekilde yönlendirmenizi sağlayacaktır. Unutmayalım ki iyi bir eğitimin başlangıç noktası ailedir ve çocuğunuzun her türlü davranışı sizin ve ailenizin bir yansımasıdır.